<div class="lead">
Dagenlang was Sander Pleij verslingerd aan een boek over de seksuele uitspattingen aan het Franse hof. Maar toen raakte hij toch weer in de war over het feminisme.
</div>
Duizenden kaarsen, dichte gordijnen, zeldzame wijnen, exotische vruchten, een sater met reusachtig geslacht – na de dood van Lodewijk IV volgen vele bacchanalen. Op een van de soupers ontvangt regent Filips van Orléans als verrassing een bijzonder gerecht: op een enorm zilveren dienblad ligt een schone, haar lichaam slechts bedekt met fruit, bloemen en kleine, bereidde, dieren. Aan de prins de eer als eerste te proeven van het levende gerecht: hij zet zijn tanden in het hartvormig stukje perzik dat op haar buik ligt, het sap likt hij uit haar navel op. Daarna is het de beurt aan zijn minnares, de koningin-sultane, en zij klimt bovenop de tafel, buigt zich over de vrouw heen en likt het spoor chocolade op dat loopt van navel naar borsten en mond.
Het banket is geopend. Vele tongen en vingers tasten toe, een nieuwe orgie kan zich ontspinnen. Waarbij Filips, die van alle markten thuis is, al snel een naakt, jongensachtig meisje op schoot krijgt.
Ik ben al dagen verslingerd aan een boek over de uitspattingen aan het Franse hof tot aan de revolutie. Sensatiebelust volg ik de auteurs van Lust en Liefde in Versailles; hoe maîtresses het aanzien van Frankrijk bepaalden in hun speurtocht naar perversiteiten. Het is een festijn van smeerpijperij. Filips vriendjes aan het hof, zij zongen vrolijk:
De kont die toch stond, 
Bij Romeinen en Grieken, 
Voor allezins chic en 
Respectabel genot, 
Krijgt een toegangsverbod 
Van geleerden van nu. 
Maar wijzer iemand sprak wijzer woord: 
De kont is voor het individu 
En de kut voor de soort.
Er is nog wat. Het wordt steeds amusanter hoe de auteurs de perversiteiten opdissen. Verlekkerd is hierbij een eufemisme. Bij Anna Moretti en Michel Vergé-Franceschi zijn alle kussen vurig, kapsels weelderig, de genoegens vleselijk, is de hartstocht verzengend, worden borsten gul getoond en is schoonheid onweerstaanbaar. Ze lijken zich reuze op te winden, schrijven wellustig en met de psychologische diepgang van: elke man lijdt aan het madonna-hoer complex. Op een gegeven moment keren ze zich bijna agressief tegen de ‘heren geschiedkundigen’ en ‘heren kunsthistorici’ die vrouwen te statisch beschrijven, heel anders dan zij bijvoorbeeld Madame de Montespan vangen:
‘Françoise-Athénaïs laat zich niet beschrijven. Ze geeft zich. Ze laat zich nemen. Ze laat zich niet bekijken. Ze laat zich ademen.’
En toen raakte ik weer in de war over het feminisme.
Expliciet werden dus de mannelijke historici bekritiseerd. En op de achterflap staat dat een van de twee auteurs, de vrouw, is ‘gespecialiseerd in feminisme en sensualiteit in de literatuur.’ Ik zette daarom mijn feministische bril op en vond een ontmaagdingsscène met de woorden ‘vrouwelijk genot is een lange weg omhoog, die gezamenlijk moet worden afgelegd,’ maar ik was er niet zeker of dat een vermaning aan het mannelijk geslacht was of sloeg op de ervoor beschreven combinatie van Goddelijk en pijn.
En ik vond een heel korte alinea waarin bijna plichtmatig stond genoemd dat al die minnaressen hun lichaam ook niet zomaar weggaven, nee, het was voor hen geen pretje. Toen sprak mijn eigen feministische bril tot mij en zei:
&#8216;Pleij, dit héle boek is geschreven vanuit het perspectief van hoe lekker die vrouwen werden gebruikt. Zoals die naakte vrouw die als object op dat zilveren dienblad lag, over háár zelf ging het niet. Dit boek is gelijk een thriller waarin de verkrachtingsscène net even te lang duurt, met een net te blote en te mooie actrice. Iets een beetje… &#8216;
Maar voor ik doordreef, zette ik mijn bril toch maar af. Confuus, maar in het nederige besef dat ik een man ben en geen vrouw &#8216;gespecialiseerd in feminisme en sensualiteit in de literatuur.&#8217;
<div class="info-box">
Anna Moretti, Michel Vergé-Franceschi, <a href="https://www.vn.nl.kpnis.nl/Winkel/Webwinkel/Web-winkel-Product/Lust-en-liefde-in-Versailles-Michel-VergeFranceschi-Anna-Moretti.htm" target="_blank">Lust en Liefde in Versailles; hoe maîtresses het aanzien van Frankrijk bepaalden</a>, vertaald door Maartje de Kort. Uitgeverij Athenaeum – Polak &amp; Van Gennep, 351 blz.
&nbsp;
</div>

Sander Pleij

Gerelateerd