Voor wie zich weleens afvraagt of de VVD-leiding zich ongemakkelijk voelt bij de illiberale koers van het kabinet, is de onlangs verschenen groeiagenda van de partij een inzichtgevend document. In de brochure met de titel Radicaal kiezen voor groei steekt de partij de draak met ‘Nederland Regelland’, en stelt het onder meer dat landen die alles reguleren niets zouden produceren.

De partij legt in het document een link tussen vermeende regeldruk en het feit dat AI-innovaties als ChatGPT en DeepSeek niet uit Nederland of Europa komen. Regeldruk zou Nederlandse ondernemers bovendien 20 miljard euro per jaar kosten, oftewel het equivalent van het budget van alle Nederlandse basisscholen samen.

Kijkend over de grens, ziet de partij voorbeelden hoe het anders kan. Met lichte bewondering wordt er geschreven over de wijze waarop Milei in Argentinië met een kettingzaag de regels te lijf gaat. Het Amerika van Trump wordt geprezen vanwege het nieuwe Department of Government Efficiency – het team van Elon Musk dat zonder enige inhoudelijke analyse complete overheidsdiensten afschaft.

Zelfs het communistische Vietnam geldt tegenwoordig als lichtend voorbeeld voor de VVD, omdat ze de overheid een kwart kleiner wil maken.

Kettingzaag

Dat de genoemde voorbeelden afkomstig zijn van dictaturen, of landen die hard op weg zijn om dit te worden, noemt de partij niet. De schrijvers staan evenmin stil bij het feit dat Elon Musk zijn tijd goeddeels heeft besteed aan het afschaffen van de financiële toezichthouders die zijn opgericht naar aanleiding van de bankencrisis uit 2008. Om te voorkomen dat hebzuchtige bankiers individuele consumenten, of zelfs de samenleving als geheel, wederom in de financiële ellende storten.

De brochure gaat eveneens voorbij aan het feit dat regelgeving op het vlak van tech en AI broodnodig is om democratieën te beschermen tegen nepnieuws en antidemocratische propaganda. Maar misschien is dat ook precies de bedoeling van de partij. Onder Dilan Yeşilgöz is de VVD verworden tot een nihilistische club van illiberalen, die staan voor een land waarin het welzijn van kwetsbare burgers en democratische verworvenheden ondergeschikt zijn aan de hebzucht van de rijken.

De VVD is prima op zijn plaats in de huidige coalitie.