<div class="wpg-element paragraph">
Jawel, de economie groeit weer. De recessie is voorbij, en sneller dan gedacht; reden voor een feestje.
Tegelijkertijd is de Amerikaanse consument helemaal niet zo vrolijk over komend halfjaar, blijkt uit vrijdag <a href="https://www.sca.isr.umich.edu" onclick="this.target='_blank';" class="normal" title="https://www.sca.isr.umich.edu">gepubliceerde cijfers</a>. Terwijl de economie opleeft, begint de hoop te tanen.
En dat is geen feest. Zoals de crisis is aangejaagd door wantrouwen, zo drijft het economische herstel voor een belangrijk deel op hoop. De waarde van hoop, en de invloed van Obama op deze waarde, heb ik sinds het aantreden van de Amerikaanse president <a href="https://www.vn.nl.kpnis.nl/Opiniemakers/Kees-Kraaijeveld.htm" onclick="this.target='_blank';" class="normal" title="Kees Kraaijeveld">tweemaal eerder</a> met u besproken. Nu het einde van de recessie samenvalt met het einde van de hoop, is het tijd voor deel drie.
Obama is negen maanden aan het werk. Sinds zijn inauguratie zijn alle economische indicatoren (consumentenvertrouwen, beurskoersen, olieprijs, nationaal inkomen) in een rechte streep omhoog gevlogen. In het begin van zijn presidentschap leek de economie zich te herstellen puur en alleen vanwege het hoopgevende Obama-effect. Grootschalige maatregelen om de economie te stimuleren, had Obama toen nog niet genomen.
</div>
<div class="wpg-element paragraph">
In de eerste maanden van 2009, tijdens het dieptepunt van de recessie, krabbelde de economie vooral weer op omdat de Amerikanen er gezamenlijk de schouders onder hadden gezet. Het &#8216;Yes we can!&#8217;-gevoel heeft hierbij gezorgd voor de nodige arbeidsvitaminen.
Nu is het louterend effect van Obama&#8217;s hoopcampagne voorbij. De verwachtingen van de Amerikaanse consument zijn de afgelopen maand voor het eerst weer gedaald. Analisten wijten de val van de <a href="https://www.sca.isr.umich.edu" onclick="this.target='_blank';" class="normal" title="https://www.sca.isr.umich.edu">US Michigan Consumer Sentiment</a> aan de nog altijd snel stijgende werkloosheid. Elke dag verliezen in de Verenigde Staten twaalfduizend werknemers hun baan. Dat maakt mensen angstig. De Amerikaanse consument, wiens koopdrift de drijvende kracht is achter de grootste economie ter wereld, heeft in september minder uitgegeven dan in de maanden ervoor.
Dit betekent dat de economische groei die de Amerikanen nu trots rapporteren vooral te danken is aan zomerse kooplust. De 3,5 procent groei over het derde kwartaal wordt veroorzaakt door uitgaven die consumenten al hebben gedaan in juli en augustus.
Niet Obama&#8217;s hoop, maar diens maatregelen zijn hiervoor de belangrijkste driver geweest. Zo is de sloopregeling voor benzine slurpende auto&#8217;s goed voor bijna de helft van de groei. De cash-for-clunkers bill heeft de Amerikanen ertoe verleid maar liefst <a href="https://www.cars.gov/" onclick="this.target='_blank';" class="normal" title="https://www.cars.gov/">zevenhonderdduizend nieuwe auto&#8217;s</a> te kopen. Dat de consumentenuitgaven in september weer zijn gedaald, komt omdat deze grootste auto-uitverkoop aller tijden toen al weer voorbij was.
Feest of geen feest? Obama en zijn financieel adviseur Larry Summers hebben bij het officiële einde van de recessie voor het eerste gekozen. Summers claimde in een feestelijke toespraak vol onversneden peptalk de overwinning op de grootste recessie sinds de Tweede Wereldoorlog. Tijdens zijn praatje gaf hij ronduit toe dat hij bewust optimisme en hoop stond te prediken. Hij verklaarde ook waarom: &#8216;Een sfeer van vertrouwen is essentieel voor het laten aantrekken van de vraag.&#8217; Alleen hoop kan de economie doen herleven. Of, zoals Summers het zei: &#8216;Hoe het afloopt met de economie, hangt af van de consumenten.&#8217;
En zo is het. De toekomst van de Amerikaanse economie is afhankelijk van zachte waarden als vertrouwen en hoop. Dat de waarde van hoop zo groot is, maakt op de vraag &#8216;feest of geen feest?&#8217; twee correcte antwoorden mogelijk.
Ten eerste betekent de grote waarde van hoop dat de tanende verwachtingen van de Amerikaanse consument zwaarder moeten wegen dan de op zich vreugdevolle constatering dat de recessie ten einde is. Geen feest dus.
In de tweede plaats geeft de grote waarde van hoop ook Summers en Obama gelijk. Juist omdat hoop zo belangrijk is, moet elk succes worden gevierd. Dit feestje is een verplicht nummer &#8216;Yes we should&#8217;. Laten we hopen dat het werkt. Wordt vervolgd.
</div>

Gerelateerd