Shirin Musa
&#8216;Ik ben moe!&#8217; twittert Shirin Musa op 12 januari. &#8216;Morgen een tentamen laten schieten voor de goede zaak #femmes4freedom. Ik reken op je stem.&#8217; En, vier minuten later: &#8216;Zie een foto van Máxima met een hoofddoek! She wears it my way! My way is the Pakistani Indian way: Geen spelden, geen gedoe :-)&#8217;Shirin Musa is rechtenstudent, moslima en medeoprichter van Femmes For Freedom, een denktank die meer bekendheid wil geven aan wat Musa huwelijkse gevangenschap noemt: een situatie die zich voordoet als vrouwen tegen hun zin deel uitmaken van een religieuze echtverbintenis.
Zelf zat Musa tussen 2005 en 2010 gevangen in een islamitisch huwelijk met Walid, nu haar ex-man, die net als zij uit een Pakistaanse familie komt. Ze ontmoette hem in Café Floor aan het Rotterdamse Schouwburgplein. Ze werd verliefd en trouwde met hem, tegen de zin van haar ouders. Eerst in 2002 voor de wet, drie jaar later voor de mullah met een islamitische bruiloft. Haar gehuwde jaren waren een hel, vertelde Musa vorig jaar aan Margalith Kleijwegt in Vrij Nederland. Ze moest haar studie opgeven, omdat haar man geen permanente verblijfsvergunning had en ze hem aantoonbaar moest kunnen onderhouden. Hij kleineerde en negeerde haar en liet zijn familieleden overkomen op haar kosten. In 2008 scheidden Musa en Walid voor de Nederlands wet, maar ze kon haar ex-man niet overhalen tot een religieuze scheiding. Dat betekende dat ze voor haar omgeving nog als een getrouwde vrouw te boek stond en niet kon hertrouwen. Ze zocht bijstand van vier verschillende imams en een Iraakse groot-ayatolla, maar ving overal bot.
Toen deed Musa een historische zet: op grond van het Nederlands recht eiste ze dat Walid ertoe veroordeeld werd om van haar te scheiden voor de islam. Met succes: de rechter bepaalde dat Walid moest meewerken aan de religieuze scheiding, op straffe van een dwangsom van vijftigduizend euro. Femmes For Freedom beschouwt het vonnis in Musa&#8217;s zaak als &#8216;een erkenning van haar recht en noodzaak op een islamitische echtscheiding&#8217;. Onder Musa streeft de organisatie volledige naleving van het VN-Vrouwenverdrag na, met speciale nadruk op artikel 16, dat bepaalt dat mannen en vrouwen zowel tijdens als na het huwelijk gelijk behandeld worden. Musa&#8217;s inzet is hoog: ze wil dat huwelijkse gevangenschap op internationaal niveau als onrechtmatige daad erkend wordt. Dat mag ambitieus heten, maar de zelfbenoemde &#8216;dochter van het Oosten en vrouw van het Westen&#8217; heeft met haar baanbrekende echtscheiding bewezen dat ze niet voor één gat te vangen is. Femmes For Freedom is alvast geselecteerd voor de finale van een stimuleringsprijs van Women Inc. en Cordaid. Dat vereist een kleine reclamecampagne, maar ze wil er blijkbaar best een tentamen voor laten schieten.
21 Nederlanders die de blik kantelen
De natuurkundige die Einstein van zijn voetstuk durft te stoten is geniaal of gek. De advocaat die met een longontsteking in de rechtszaal blijft vechten voor de slachtoffers van gifgasaanvallen is een idealist die nooit opgeeft of heeft te veel Amerikaanse rechtbankdrama&#8217;s gekeken. De drieëndertigjarige europarlementariër die Europa&#8217;s Hoge Vertegenwoordiger voor Buitenlandse Zaken wil afzetten, is een briljant politiek talent of verblind door overmoed. De Marokkaanse rapper die vergeten Nederlandse volkszangers op een schild hijst, zet het hitsige integratiedebat prachtig op zijn kop of is een irritante aandachtszoeker.
In dit nummer presenteren wij eenentwintig dwarsdenkers. Of ze nu hemelbestormers of relschoppers zijn, zij zetten het debat op scherp. Ze durven tegen de stroom in te roeien en trekken zich niets aan van hoe het hoort. Ze kantelen de blik en laten een andere werkelijkheid zien. Ze verschansen zich niet in studeerkamers, maar maken hun tegendraadse ideeën en overtuigingen waar. Of ze de wereld echt zullen veranderen, kan alleen de toekomst uitwijzen. Maar ze proberen het tenminste.
Vorig jaar stelde VN voor het eerst een gezelschap dwarsdenkers voor. Hebben zij hun eretitel waargemaakt? Niet allemaal. Het VVD-Kamerlid Jeanine Hennis die aankondigde de liberale beginselen nooit te zullen verkwanselen, is ingekapseld in de gedoogconstructie en heeft dwarsheid ingeruild voor fractiediscipline. Maar Paul Polman van Unilever sleepte recent de titel Topman van het Jaar 2011 in de wacht, precies om de reden waarom VN hem verkoos: zijn durf duurzaamheid tot hart van zijn multinational te maken. Het bekoorde ons dan weer minder dat de man die zei dat de wereld niet in een financiële maar een ethische crisis verkeert afgelopen april moest bekennen dat zijn bedrijf verboden prijsafspraken had gemaakt. De &#8216;laatste socialist&#8217; Hans Spekman heeft het intussen tot partijvoorzitter van de PvdA geschopt. Toch heeft hij vooralsnog niet weten te voorkomen dat de kiezer die zijn gedachtegoed deelt, naar de SP overloopt. De Vlaamse hoofdredacteur Peter Vandermeersch van NRC Handelsblad heeft er voor gezorgd dat de oplage tegen het tij in stijgt. Wel brengt hij nog steeds menig columnist en lezer tot razernij met zijn buiging naar de commercie.
We bedoelen maar: een beetje dwarsdenker wekt irritatie én bewondering op. Ook dit jaar discussieerden de redacteuren van Vrij Nederland verhit over wie de geuzennaam verdient. &#8216;Job Cohen, die zich niet tot populist heeft laten omvormen door Haagse mannetjesmakers,&#8217; vond de een. &#8216;Eva Jinek, de topjournaliste die grote risico&#8217;s neemt door met &#8220;maffiamaatje&#8221; Moszkowicz in bed te duiken en naar Wakker Nederland te vertrekken om daar gewoon een goed programma te maken,&#8217; zei een ander. In de komende pagina&#8217;s vindt u het gezelschap waar we geheel ondemocratisch op uit zijn gekomen. Als u denkt dat we fatale fouten hebben gemaakt of prachtige exemplaren van de soort hebben gemist, horen we het graag.
Reacties en suggesties zijn van harte welkom op redactie@vn.nl. Maurits Martijn en Tomas Vanheste

Gerelateerd