Bladwijzers / De beste online bronnen bij het nieuws
Catholic Reporter; Muiterij
Mag een paus wel aftreden? Ja, dat mag hij, meldt de National Catholic Reporter. Naar schatting tien pausen zijn Benedictus voorgegaan, maar daarvoor moeten we wel enkele eeuwen terug. De meeste moderne pausen huldigen het standpunt van Paulus VI dat de vader van de kerk zijn rol niet kan afleggen. Dat standpunt komt ook voort uit angst dat de gedachte aan vervanging lieden kan aanzetten tot muiterij.
Maclean&#8217;s; Activist
Op de Canadese website Maclean&#8217;s schetste Brian Bethune in 2011 een intrigerend portret van paus Benedictus. Bij zijn aantreden in 2005 werd hij vooral gezien als een bejaarde (hij was toen 78) conservatieve, bedaagde &#8216;tussenpaus&#8217;. Dat pakte anders uit. Hij bleek &#8216;veel actiever, vernieuwender en nieuwswaardiger dan verwacht&#8217;. Hij wekte de woede op van de islamitische wereld met zijn al dan niet verkeerd begrepen citaten over Mohammed, hij nodigde ontevreden anglicanen uit &#8216;over te lopen&#8217; naar de katholieke kerk, gooide zich volop in de schandalen rond seksueel misbruik van minderjarigen, leek het gebruik van het condoom te dulden, pleitte de Joden vrij van de moord op Christus (hetgeen bij sommige Joden juist verkeerd viel) en toonde zich welwillend over de evolutietheorie.
Omstreden was de steun van Benedictus voor de zaligverklaring van paus Pius XII, terwijl het debat over de vraag of die te welwillend was geweest tegenover de nazi&#8217;s nog woedde. Nog pijnlijker was het opheffen van de excommunicatie van bisschop Richard Williamson die met de traditionele aartsbisschop Marcel Lefebvre op een kerkscheuring aanstuurde. Williamson is een notoir ontkenner van de Holocaust, die ook na het gebaar van Benedictus nog verklaarde dat er niet meer dan driehonderdduizend Joden zijn omgekomen.
John L. Allen junior; In nevelen
We weten bar weinig van wat zich achter de muren van het Vaticaan afspeelt. Dat is ook de bedoeling: de paus en zijn kerk moeten in nevelen gehuld blijven. Een van de weinige onafhankelijke Vaticaan-kijkers is de Amerikaan John L. Allen jr. Op de site van de National Catholic Reporter maakte hij vorige maand de balans op van onderwerpen die in 2012 vrijwel aan de aandacht van de media zijn ontsnapt. Zo werd er weinig gemeld over het zelfonderzoek naar aanleiding van het schandaal van het seksueel misbruik binnen de katholieke kerk. Allen ziet dat de kerk onder Benedictus bij de aanpak vooruitgang heeft geboekt.
Het is Allen opgevallen dat Benedictus zich (gemeenplaatsen uitgezonderd) niet heeft uitgelaten over Syrië, met name over de vraag of een internationale interventie gerechtvaardigd is. Hij stelt ook vast dat het Vaticaan zich ongemerkt meer rekenschap geeft van een veranderende wereld: de meeste van de 1,2 miljard katholieken leven in het zuiden van deze aarde en de paus heeft dan ook een record aantal kardinalen uit die landen benoemd. Het proces tegen de butler kreeg veel aandacht, maar niemand had het eigenlijk over de inhoud van de documenten die hij gelekt heeft. Daaruit bleken onder meer grote zorgen over financieel wanbeheer en corruptie in het Vaticaan. Volgens Allen heeft Benedictus stappen gezet om de financiën van de kerk transparanter te maken. Het Vaticaan blijft echter grote moeite houden zijn eigen verhaal te vertellen. De paus is weliswaar met enige bombarie gaan twitteren, maar dat betekent nog niet dat het Vaticaan genegen is echt antwoord te geven op relevante vragen van de media.
BBC; Getraumatiseerd
Mark Dowd schrok toen hij acht jaar geleden hoorde dat Jozeph Ratzinger de nieuwe paus werd. De Britse katholiek had gehoopt op een progressieve opvolger. Als journalist probeerde hij zijn eigen huiver te onderzoeken in een BBC-documentaire. Hij ging naar Beieren, waar de wortels van het geloof van Benedictus liggen. In een gesprek met de progressieve theoloog Hans Küng wordt duidelijk hoezeer Ratzinger is getraumatiseerd door de jaren zestig. Hij kon zijn theologiestudenten in Tübingen niet de baas en veranderde van een liberale in een conservatieve katholiek, die meende dat de kerk slechts van bovenaf kon heersen en weinig te zoeken had in de moderne, seculariserende wereld.
La Stampa; Thuis bij de paus
Hoe gesloten het Vaticaan ook is, het poogt met handige pr in elk geval de indruk te wekken van de grootste transparantie. Zo verspreidde Time deze productie van de Italiaanse krant La Stampa, die op huisbezoek mocht bij Benedictus. Daardoor weten wij nu veel meer over zijn huishouden. Carmela bakt de favoriete zoetigheden: strudel en tiramisu. Zij zorgt ook voor de uitgebreide garderobe. Bij het doornemen van de foto&#8217;s van Benedictus in allerlei uitmonsteringen zien we ook een kerstmannen-muts. Dat blijkt een traditionele pausmuts te zijn die een voorganger diep in de kast had gestopt maar door Benedictus in ere is hersteld.
Ga voor deze bronnen naar vn.nl/paus

Pieter Groet