Citaat van nog niet eens zo lang geleden: ‘Ja, ik vind de multiculturele samenleving een grote vooruitgang. Er is geen muur om Nederland. Er is het ene multiculturele festival na het andere. En iedereen vindt het doodnormaal. Lees de kranten, zie de toneelstukken, de voetbalelftallen, de acteurs, Shouf Shouf Habibi, al die fantastische dingen die we meemaken, de schrijvers, de dichters.’

Aan het woord: oud-burgemeester van Amsterdam en PvdA-prominent Schelto Patijn die in 2004 een partijcommissie voorzat die zich moest buigen over het weerbarstige integratievraagstuk. Het was twee jaar na de moord op Pim Fortuyn en toch koos de PvdA nog altijd voor een positieve toonzetting. Ondanks falend overheidsoptreden liep het met de integratie van Turken en Marokkanen op de arbeidsmarkt en in het onderwijs best goed. Geen idee wat er in de tussentijd is veranderd: als je sneltram 5 verlaat bij de halte Vrije Universiteit, blijkt het aantal meisjes met hoofddoekjes op weg naar de...