<div class="lead">
Haagse spindoctors geven Jesse Klaver van GroenLinks de schuld van het klappen van de formatie, maar de dwarsligger is toch eerder Sybrand Buma, de koppige kampioen van de boze burger.
</div>
Nog geen vijf minuten nadat informateur Edith Schippers gisteravond had verklaard dat de formatiegesprekken op niets waren uitgelopen, en dat ‘iedereen echt oprecht heeft geprobeerd het onwaarschijnlijke mogelijk te maken’ begon de spin in de Haagse achterkamers: het klappen van de formatie zou de schuld zijn van Jesse Klaver, die tijdens de onderhandelingen over migratie <a href="http://m.telegraaf.nl/binnenland/article/28168936/klaver-vraagt-te-veel-tijdens-formatie%3B-hand-overspeeld" target="_blank">geen duimbreed</a> had willen toegeven. Na bijna acht weken en achttien dagen van intensieve gesprekken is de formatie weer terug bij af.
De vraag is alleen of het wel terecht is dat Klaver nu de zwartepiet krijgt toegespeeld. De gesprekken tussen VVD, CDA, D66 en GroenLinks, de winnaars van de verkiezingen, waren een uitgelezen kans om éindelijk een kabinet met een echte, duurzame agenda tot stand te brengen, na jaren van betrekkelijke stilstand. Zelfs het grote bedrijfsleven heeft de politiek over de vluchtstrook ingehaald: daar is het besef inmiddels doorgedrongen dat met duurzame innovatie ook geld te verdienen is. Al maanden geleden kwam een zware lobby vanuit de top van de grote bedrijven op gang om de politieke partijen tot een duurzaam beleid te bewegen, aangevoerd door Hans de Boer van werkgeversorganisatie VNO-NCW, die meteen na de verkiezingen <a href="http://www.nporadio1.nl/kamerbreed/onderwerpen/400389-staf-depla-pvda-kim-putters-scp-hans-de-boer-vno-ncw" target="_blank">opriep</a> tot een groen kabinet.
<q class="pull-left">De &#8216;dagdromen&#8217; van Jesse Klaver zouden volgens Buma een &#8216;nachtmerrie&#8217; zijn voor &#8216;de Nederlanders.&#8217;</q>
Intussen liepen lobbyisten uit het bedrijfsleven de deur plat bij de politieke partijen om de geesten rijp te maken voor de gewenste transitie. Overal vonden ze een gewillig oor. Behalve natuurlijk bij de PVV, én bij Sybrand Buma, de koppige leider van het CDA. In het lijstje uitgangspunten van het CDA staat ‘rentmeesterschap’ weliswaar fier bovenaan (‘Dat vraagt dat we verder kijken dan ons eigen belang en onze eigen tijd, ook op financieel gebied’), maar in de praktijk stemde de fractie van Buma de afgelopen jaren tegen vrijwel alle milieuplannen, waaronder de Klimaatwet van Jesse Klaver en Diederik Samsom. Tijdens de campagne maakte Buma er geen geheim van dat hij helemaal niets zag in de ‘<a href="https://www.facebook.com/kiesCDA/photos/a.10150978822118119.435792.320374518118/10155025579148119/?type=3&amp;theater" target="_blank">belachelijke ideeën van links</a>’: de ‘dagdromen’ van Jesse Klaver zouden een ‘nachtmerrie’ zijn voor ‘de Nederlanders’. Met de Nederlanders bedoelde de CDA-voorman de boze burgers die helemaal niet zitten te wachten op een extra autobelasting en gesubsidieerde windmolens in hun uitzicht: de belangrijkste doelgroep van het CDA sinds Buma in 2012 tot partijleider werd gekozen.
De sociaal-conservatieve koers die Buma toen uitzette, inclusief zijn pleidooi in campagnetijd voor het staand zingen van het Wilhelmus en het afschaffen van de dubbele nationaliteit, is bij uitstek gericht op dat deel van de ‘bedreigde middenklasse’. Het leverde hem zes zetels winst bij de verkiezingen in maart. Geen wonder dus dat Buma tijdens de formatiegesprekken over duurzaamheid en het klimaat koppig de boot afhield, zoals bronnen rond de onderhandelingsteams bevestigen. En geen wonder dat CDA-oudgediende en duurzaamheidsgoeroe Herman Wijffels hem <a href="http://www.ad.nl/politiek/wijffels-buma-moet-strategie-wijzigen-of-met-cda-oppositie-in~aa83f6e4/" target="_blank">ervan langs gaf</a> in het AD.
De vraag is alleen wie precies de ‘boze burgers’ zijn die Buma niet in de kou wil laten staan, en of de CDA-leider hen uiteindelijk wel een dienst bewijst door stelselmatig alle ‘linkse’ plannen voor het klimaat naar de schroothoop te verwijzen. Juist een echte, duurzame, innovatieve agenda met steun van de milieubeweging én het grote bedrijfsleven kan Nederland eindelijk weer de schwung geven die het nodig heeft, na de verlammende discussies over immigratie en integratie van de afgelopen jaren.
Uiteindelijk moet dat ook uit te leggen zijn aan de boze burgers van Buma. Als dat besef langzamerhand bij de CDA-leider doorbreekt, zou de breuk met GroenLinks een breuk voor de Bühne kunnen blijken, en komt er straks – als de gesprekken met de ChristenUnie op niets uitlopen – alsnog een groenrechtse coalitie. Met een duurzaam beleid dat zo stevig is dat Jesse Klaver aan zijn achterban kan uitleggen dat hij wat migratie betreft water bij de wijn móest doen. Maar dan moet Buma, de koppige kampioen van de boze burger, wel in beweging komen, en zich niet langer bezig houden met het winnen van de vorige oorlog.
<div class="info-box">
<a href="https://www.vn.nl/enrechts-heeft-zichzelf-nog-niet-definitief-onmogelijk-gemaakt/" target="_blank">Lees hier</a> waarom Max van Weezel denkt dat groenrechts nog steeds een mogelijkheid is.
</div>

Gerelateerd