<p>Hoofdredactioneel</p>
<p>Met Liesbeth van der Pol heeft Nederland weer een nieuwe rijksbouwmeester (zie pagina 32-42). Ze heeft een visie en gaat adviseren hoe het land beter te bebouwen. Als politiek idee is de maakbare samenleving al jaren uit de gratie. Toch blijven politici plannen en prognoses afscheiden. Wat moeten zij anders? Visie moeten ze hebben, en een programma met aansprekende doelstellingen. Meetbare resultaten moeten ze boeken. Intussen weet ieder verstandig mens allang dat de wereld te ongrijpbaar en wispelturig is om te gehoorzamen aan blauwdrukken en vijfjarenplannen. Maar voor de politicus zit er nu eenmaal niets anders op dan vooruit te denken. Hij laat zich daarbij voeden door lobbyende landgenoten en legers deskundigen, waarvan de rijksbouwmeester er slechts een is. En niet te vergeten door de pers. De linkse pers heeft geleerd van de geschiedenis en van het gevaar van grote staatsplannen. In de politieke arena is het nu ideologisch rechts dat wereldwijd de staatsalmacht bevordert en megalomane plannen propageert voor de verbreiding van de eigen normen en waarden. Deze week maak ik plaats voor mijn opvolger Frits van Exter. Hij treft een redactie aan die niet bluft als de neo-cons of schreeuwt als GeenStijl, en die niet achter één waarheid aanloopt. Vrij Nederland kent de wrede ironie van de geschiedenis. Nu rechts zich de staat toe-eigent, is het voormalige liberale stokpaardje &#8211; de verdediging van de individuele vrijheid &#8211; toegevallen aan links. En aan VN. En hoe sociaal kan de samenleving zijn, nu zij minder maakbaar heet te zijn? Ook een vraag waarmee ik VN achterlaat, in de wetenschap dat &#8216;the vision thing&#8217;, zoals George Bush sr. dat noemde, anders dan zijn zoon denkt, gediend is bij de nuance. En dat is waarnaar mijn gewaardeerde collega&#8217;s altijd op zoek zijn.</p>
