Nederland heeft een brede progressieve beweging nodig, vindt Kamerlid Habtamu de Hoop (26) van GroenLinks-PvdA. Voor iedereen die zich sociaal betrokken voelt. ‘Rechtvaardigheid, emancipatie, feminisme, antidiscriminatie: daar staan wij voor. Nooit mogen we daarop inleveren.’

In de nieuwe serie De onmisbaren van Nadia Moussaid, vanaf januari op televisie, staan mensen centraal met een essentieel beroep, die onder druk staan door bezuinigingen, politieke keuzes en polarisatie. ‘We worden uit elkaar gedreven en tegen elkaar uitgespeeld. Daar ben ik razend over.’

Politicoloog en auteur Mounir Samuel (35) schreef Nederland voor de Nederlanders, een nieuw, pamflettistisch boek tegen extreemrechts. Hij zou, naar eigen zeggen, nu alweer drie nieuwe hoofdstukken kunnen schrijven. ‘Het ellendigste kabinet uit de Nederlandse geschiedenis gunt ons geen seconde rust.’

Psychiater Menno Oosterhoff staat vaak in de spotlights omdat hij het draagvlak en begrip voor euthanasie bij psychische stoornissen wil vergroten. Dit jaar vroegen collega’s het OM een strafrechtelijk onderzoek te beginnen naar Oosterhoff en de ouders van een meisje dat euthanasie kreeg. Dat verzoek werd afgewezen, maar sindsdien is het moddergooien in de psychiatrie.

De geneeskunde is van oudsher vooral gebaseerd op de man, met vrouwen als een soort bijvangst. Cardioloog Angela Maas en auteur Els Quaegebeur onderzoeken deze gezondheidskloof: waar zitten de systeemfouten in de zorg voor vrouwen? Een voorpublicatie. ‘Genderblindheid is moeilijk uit te roeien.’

In de film Ik ben geen robot, die in de running is voor een Oscarnominatie (spoiler alert!), komt Lara erachter dat ze geen jonge vrouw is, maar een robot. Zo vergezocht is dat scenario niet, zeggen scenarist en regisseur Victoria Warmerdam en hoofdrolspeler Ellen Parren. Een gesprek over enge én handige kunstmatige intelligentie, hypochondrie en de positie van vrouwen in de filmwereld.

Mensen bij elkaar brengen. Dat is de kracht van een goed nachtleven, zegt dj, party-organisator en schrijver Joost van Bellen (62). Hij wil ‘grensoverschrijdend zijn in de goede zin van het woord’. Nog altijd gebruikt hij zijn vrijheidsdrang om het publiek mee te nemen in recalcitrantie, ontregeling en ongemak. ‘Muziek overbrugt alle verschillen.’

Kinderen van de toeslagenaffaire, kinderen die in aardbevingsgebied wonen in een verzakt huis. Kinderen die niet worden gehoord. De laatste jaren raken ze meer en meer het vertrouwen in de overheid kwijt. Kinderombudsman Margrite Kalverboer maakt zich zorgen.

Onvermoeibaar probeert coldcase-rechercheur Carina van Leeuwen onbekende doden te identificeren. Omdat elk mens recht heeft op zijn of haar naam, en nabestaanden vaak niet verder kunnen zonder duidelijkheid. ‘Vaak durven ze niet eens te verhuizen of op vakantie te gaan.’

Bart van den Hurk is de voorman van het klimaatpanel van de Verenigde Naties. ‘Linksom of rechtsom, klimaat-verandering is een onderwerp waar de wereld iets mee moet, hoeveel controverses er ook aan vast zitten.’

Psychiater Menno Oosterhoff is medeoprichter van een kenniscentrum voor euthanasie bij psychische aandoeningen en medeauteur van het boek Laat me gaan, over zo’n euthanasietraject. Sindsdien wordt hij voortdurend benaderd door wanhopige mensen. 

Vijf jaar geleden richtten Marie Lotte Hagen en Nydia van Voorthuizen Damn, Honey op, inmiddels een van de grootste feministische platforms van Nederland. ‘Door je mond te houden, is nog nooit een ongelijkheidsprobleem uit de weg geruimd.’

De smartlappen van Sophie Straat dragen een serieuze boodschap uit over ongelijkheid en onrecht. Maar ze moeten óók leuk zijn om naar te luisteren, en (mee) te zingen – anders gaat de kracht van het levenslied verloren. ‘Onze muziek moet kunst zijn, geen preek.’

Als strafrechtadvocaat moet je snel kunnen schakelen met alles en iedereen. Na twintig jaar in het vak is het een tweede natuur voor Natacha Harlequin. Els Quaegebeur sprak met de strafpleiter voor onze 43ste Detective en Thrillergids. ‘De kern van advocaat zijn is je onafhankelijkheid. Daarom ligt het vak mij zo goed.’

Namens een groep gedupeerden roept ze het ministerie van VWS ter verantwoording voor het GGD-datalek, het grootste in de Nederlandse geschiedenis. IT- en cybersecurity-expert en voormalig PvdA-Kamerlid Astrid Oosenbrug: ‘Als je met mijn achtergrond alleen maar gezeglijk bent, verzuip je.’

In maart werden ze gekozen, en acht maanden later is er nog steeds geen nieuwe kabinet. Hoe geven verse volksvertegenwoordigers hun ambities nu vorm? Els Quaegebeur sprak met zes van hen. ‘Na je beëdiging denk je: nu moet het gaan gebeuren. Nou, het ging gelijk gebeuren.’