Electoraal geograaf Josse de Voogd weet alles over stemgedrag in Nederland. Hij waagt nog even een poging om links te adviseren hoe de verkiezingen te winnen.

1. Kijk voorbij de stad

‘Amsterdam is niet de maat der dingen. In de stad zijn vooral allochtonen en witte yuppen, dus wil links deze groepen aanspreken. Maar de meeste Nederlanders wonen in provinciestadjes of voorsteden. Zij hebben nu pas te maken met uitdagingen uit de grote stad. Utrecht wordt witter, terwijl Nieuwegein verkleurt. De migrantenbevolking verspreidt zich. Dan is het makkelijk praten als je vanuit de grote stad zegt dat culturele diversiteit zo leuk is met al die Turkse bakkertjes.’

2. Ontmoet eens een ander

‘Linkse politici gaan naar debatavondjes en spreken met talkshowgasten als cabaretiers en kunstenaars. Dat is een kleine groep, niet representatief voor het land, die wél bepaalt waarover het publieke debat gaat. Daarom is links altijd zo verrast als de verkiezingsuitslag bekend wordt: dan stemt...