Eerst Londen, daarna Schotland, zo zag mijn zomervakantie eruit. Veel groter worden de contrasten niet.

Londen is een mierenhoop met mensen, een snel groeiende metropool, en buiten de grote steden is Schotland zeer dunbevolkt. In het Trossachs and Loch Lomond National Park boven Glasgow is er, naast de verhuur van vakantiehuizen, geen economie, op een enkele schapenhoeder en bosbouwer na dan. In plaats van economie is er natuur: bergen, meren, varens – van minuut tot minuut anders uitgelicht door het spel van zon en wolken.

De kern van het verschil is de bevolkingsdichtheid. Het samenklonteren van mensen is tegelijkertijd oorzaak en gevolg van economische voorspoed. In Londen is alles te koop, in de dorpen van Schotland alleen het hoogstnoodzakelijke. In Londen kun je elk denkbaar beroep uitoefenen (of er zelf een verzinnen), in Aberfoyle in het voornoemde Nationale Park zijn hooguit twintig verschillende beroepen te bedenken. In Londen, kortom, zijn zowel de product-,...