<div class="wpg-element lead-bold">
<p>Assurantiegroep Afab houdt er dezelfde ‘totaal idiote’ verkooppraktijken op na als de omgevallen DSB Bank. Dat zeggen onder anderen (ex-)medewerkers en gedupeerden.</p>
</p></div>
<div class="wpg-element paragraph">
<p>Of we hem even op zijn vaste lijn thuis willen bellen, vraagt de medewerker van Uveco. Hij vermoedt dat zijn mobieltje in opdracht van de directie wordt afgeluisterd. ‘Ik heb betrouwbare informatie dat ze dat bij alle medewerkers doen, uit angst dat ze uit de school gaan klappen.’ Uveco is onderdeel van financieel dienstverlener Afab. Dat is een ‘heel agressieve organisatie’ volgens de adviseur. ‘Wat hier gebeurt, kan echt niet door de beugel. Klantvriendelijk zijn ze niet, het draait allemaal om het binnenhalen van schandalig hoge provisies.’</p>
<p>Als franchisenemer bemiddelt hij zelf al jaren in hypotheken en kredieten. Met daaraan gekoppeld de gewraakte koopsompolissen. De adviseur zegt last van zijn geweten te hebben gekregen. Zonder vermelding van zijn naam wil hij een boekje opendoen over de ‘wittenboordencriminaliteit’ van zijn werkgever.</p>
</p></div>
<div class="wpg-element paragraph">
<p>Sinds de uitzending van Nova vorige maand, waarin anonieme medewerkers van DSB Bank vertelden over hoe klanten massaal een poot werd uitgedraaid, is de media-aandacht volop uitgegaan naar het inmiddels omgevallen imperium van Dirk Scheringa. Maar de volgens minister Bos (Financiën) ‘totaal idiote’ verkooppraktijken van DSB blijken ook elders te worden toegepast. Zoals bij assurantiegroep Afab. Dat zeggen (ex-)medewerkers, gedupeerden en andere betrokkenen tegen Vrij Nederland. </p>
<p>De adviseur van Uveco vindt het ‘geen prettig wereldje’ meer om in te werken. ‘Ik wil het verzekeringsvak helemaal uit. Want van origine, dat mag je gerust weten, ben ik best wel een heel eerlijk mens.’ En die inslag gaat niet samen met de uitoefening van zijn baan. ‘Als je alles eerlijk zou vertellen aan een klant, zou je geen biet meer verkopen. Dan verdien je geen rooie cent.’<br />Oei, oei, als dat maar goed gaat, denkt hij wel eens als hij na een klantbezoek in zijn auto stapt.</p>
<p>Zoals na het afsluiten van een hypotheek. ‘Ik ben wel eens bang dat die binnen nu en een paar jaar leidt tot een executieverkoop.’ Hypotheken zijn volgens hem vaak veel hoger dan de waarde van het huis. Bovendien worden de klanten gelokt met een laag variabel rentepercentage, dat binnen enkele maanden opeens sterk omhoog schiet. Als risicodekking moeten ze verzekeringen afsluiten, met een hoge provisie voor de verkoper, maar twijfelachtige waarde voor de klant.</p>
<p><b>Een emmer op de wc</b><br />Het succesverhaal achter de razendsnelle groei van tussenpersoon Afab klinkt te mooi om waar te zijn – en waarschijnlijk is het dat ook. Oprichter en directeur Maasbert Schouten (37) mag in interviews graag oprakelen hoe hij als drieëntwintigjarige zijn studie marketing combineerde met een baantje als tussenpersoon in consumentenkredieten. Aanvankelijk pionierde hij als hardwerkende eenpitter vanuit zijn zolderkamer, maar toen hij zijn Amsterdams Financieel Advies Bureau officieel had laten registreren, hoorde daar natuurlijk een echt kantoor bij. Dat hij om kosten te besparen heimelijk in het bedrijfspand overnachtte en zich in een emmer op de wc waste, ging zijn relaties niets aan. </p>
</p></div>
<div class="wpg-element paragraph">
<h3>&#8211; Adviseur Uveco</h3>
<p>&#8216;Adviseurs worden getraind in liegen, de klant bang maken, verzwijgen van informatie&#8217;</p>
</p></div>
<div class="wpg-element paragraph">
<p>Schouten wist zich binnen krap anderhalf decennium van armlastige student op te werken tot een zakenman met een geschat vermogen van 210 miljoen euro, wat hem volgens Quote tot rijkste Nederlander onder de veertig jaar maakt. Zijn Afab Holding is allang geen eenmansfirma meer, maar groeide volgens de website uit tot ‘Nederlands grootste kredietbemiddelaar’, met duizend medewerkers op de loonlijst, een jaaromzet van honderdtwintig miljoen euro en ‘meer dan vierduizend aangesloten advieskantoren.’ Het liefst zou Schouten zijn holding uitbouwen tot een volwaardige bank, maar daarvoor kreeg hij tot nu toe geen vergunning van De Nederlandsche Bank.</p>
<p>Geruchten doen de ronde dat het bedrijf de laatste tijd in de schulden is geraakt. Vorig jaar verschenen al artikelen dat de bancaire dochter problemen had geld te vinden. Schouten legde eigenhandig twintig miljoen euro bij. Afgelopen april maakte Afab bekend dat het onderdeel Serviceproviding ‘als gevolg van de economische crisis, de margedruk en de nieuwe beloningsregels’ gaat inkrimpen. De huidige cijfers van het bedrijf zijn niet bekend. Het jaarverslag over 2008 is nog steeds niet verschenen.</p>
<p>De medewerkers van Afab worden, volgens de Uveco-adviseur die wij spreken, gedwongen om mee te gaan in het agressieve verkoop­beleid van de onderneming. ‘Je moet bepaalde producten verkopen die niet deugen. Doe je dat niet, dan word je op straat gezet. En als ik als zelfstandige geen jaaromzet draai van zesendertigduizend euro, beëindigen ze mijn contract.’ Maar, zegt hij, in je achterhoofd ben je je er steeds van bewust dat je met ‘kloteproducten’ je geld verdient. ‘Vooral met die koopsom- en woekerpolissen weet je plat gezegd gewoon dat je de klant naait.’</p>
<p>Ze worden getraind, vertelt hij, in liegen, de klant bang maken, verzwijgen van informatie. ‘Ze leren je allerlei trucjes, zodat het jou het meeste geld oplevert. Bijvoorbeeld de klant onder druk zetten: je moet nu tekenen, want morgen vervalt de aanbieding. Of bij het adviseren van een arbeidsongeschiktheids- of werkloosheidsverzekering niet zeggen dat het goedkoper kan. Gewoon de hele mikmak verzwijgen. En als ze het niet willen, dan moet de klant een afstandverklaring ondertekenen, zodat ze ons niet aansprakelijk kunnen stellen als ze wel ziek worden. Dat maakt mensen angstig. En dan sluiten ze de verzekering vaak toch nog af.’</p>
<p>Bij beleggingsproducten, waar ook flink op wordt verdiend, verzwijgt hij dat klanten de eerste tien jaar alleen maar kosten maken. Gegadigden weet hij gemakkelijk te overtuigen. ‘Ik heb altijd goed contact met klanten gehad. Ze geloven me. Later zie je allerlei terugboekingen, mensen proberen de producten af te kopen.’ Hij begint hard te lachen. ‘Ik kan best goed praten, en trok het dan weer in mijn straatje. Dan gooide ik het op tegenvallende beleggingsresultaten. Zo kon je dat verhaal van die verschrikkelijke kosten een beetje wegmoffelen.’</p>
<p>In de opleiding staat het binnenhalen van de hoogst mogelijke provisie centraal, zegt de Uveco-adviseur. ‘Als je hypotheekdossiers inlevert zonder dikke koopsompolissen of met een te lage provisie, die goed zijn voor de klant, krijg je een telefoontje van de binnendienst. ‘Wat is dit?’ zeggen ze dan. En dan krijg je weer een training op het hoofdkantoor. Je moet voor provisies van tachtig procent gaan.’</p>
<p>De praktijken waren twee jaar geleden voor een Uveco-directeur aanleiding om op te stappen. ‘De verkoop werd steeds agressiever,’ zegt hij. Bovendien resulteerden de koopsompolissen, die klanten werden opgedrongen, ‘niet of nauwelijks’ in de beloofde uitkeringen. In eerste instantie wil de ex-directeur best praten over wat hij van Afab vindt, later bedenkt hij zich. Toch maar niet, Afab liet al eens voor drie miljoen euro beslag op zijn bezittingen leggen omdat hij zich in de pers in minder gunstige zin over het bedrijf had uitgelaten. Hij zou zich schuldig hebben gemaakt aan contractbreuk.</p>
<p><b>‘VEEEEEL beter’</b><br />Een vorig jaar uitgelekte interne mail van directeur Maasbert Schouten aan alle Uveco-adviseurs bevestigt dat het bedrijf de hoge provisie boven alles stelt. Schouten schreef geschrokken te zijn van de provisieverlaging door Aegon ‘naar slechts drie procent’ voor het afsluiten van levensverzekeringen. ‘Mijns inziens zou dan ook vanaf heden geen Aegon Leven meer gesloten dienen te worden door Uveco en zijn franchisers’, aldus Schouten. Hij raadde ze een nieuw product van Interlloyd aan dat ‘VEEEEEL beter’ zou zijn. De provisie is daar zes procent en inclusief bonus zelfs zeven­eneenhalf procent, schreef de topman.</p>
<p>Het bedrijf raakte korte tijd in opspraak. Na het lekken van de mail kreeg advocaat Rob van Dijk, die gespecialiseerd is in financieel recht, het razend druk met klachten van Afab-klanten. De verhalen van de inmiddels zo’n honderdvijftig gedupeerden komen allemaal op hetzelfde neer, zegt hij. ‘Afab hanteert dezelfde verkooptechniek als DSB: misleidend adviseren met lage rentepercentages die binnen no time sky high zijn. In plaats van het afbetalen van kredieten betalen mensen alleen maar bij.’</p>
<p>We spreken een sappelende vader uit de Rand­stad, die in 2007 met spoed een oplossing zocht voor zijn veertigduizend euro schuld. Hij schaamt zich voor wat hem is overkomen en doet zijn verhaal anoniem. De Afab-adviseur die op zaterdag langskwam, rekende voor dat met een ‘rentekrediet’ de zorgen van de baan zouden zijn. ‘Het ging heel chaotisch en verschrikkelijk snel,’ vertelt de man. ‘Tijdens het gesprek belde hij constant voor overleg met het kantoor. We zouden een oriënterend gesprek voeren, maar in een mum van tijd had ik een contract. Dat moest zo snel, anders zou de aanbieding weg zijn. Ik voelde me door die adviseur onder druk gezet.’ </p>
<p>Aan de regeling moest een overlijdensrisicoverzekering worden gekoppeld als garantie voor de kredietverschaffer. De maandelijkse lasten zouden neerkomen op driehonderdvijftig euro per maand, maar dat bleek niet waar. De rente schoot pijlsnel omhoog van 4,7 naar 9,6 procent, waardoor het bedrag tot boven de vijfhonderd euro uitkwam. Ook werd na bestudering van het opgestuurde contract pas duidelijk waarom er een notaris aan te pas had moeten komen. ‘Het bleek om een derde hypotheek te gaan, maar dat had de adviseur er niet bij verteld,’ verzucht de man. </p>
<p>Met veel pijn en moeite – de meeste banken vonden het risico vanwege zijn hoge lasten in verhouding tot zijn inkomen te groot – lukte het hem na twee jaar om met de lening over te stappen. Met de koopsompolis is hij nog bezig. Het ‘advies’ van Afab heeft hem uiteindelijk zestienduizend euro armer gemaakt dan hij al was. ‘Mijn vertrouwen is misbruikt,’ zegt hij met geëmotioneerde stem. ‘En ik heb zo’n risico gelopen. Ik dacht dat het einde verhaal was en dat ik met mijn vier kinderen op straat zou komen te staan.’</p>
<p>Een andere gedupeerde vertelt hoe ook hij een laag rentepercentage voor zijn nieuwe hypotheek door Afab kreeg voorgespiegeld. Daarbij was hij wel verplicht een koopsompolis af te sluiten. Hij koos een arbeidsongeschiktheidsverzekering, ook al waren zijn vrouw en hij al goed verzekerd. ‘Anders zou ik de hypotheek met het lage rentepercentage van 4,7 procent niet krijgen.’ </p>
<p>Tot zijn verbazing schoot dat percentage binnen twee maanden recht omhoog. Krap een jaar later steeg die tot 9,1 procent. Hij wilde zijn beklag doen bij Afab, maar werd nooit teruggebeld. ‘Ik kreeg geen enkele reactie meer,’ vertelt de man verbeten. ‘Doorverbinden lukt prima bij kredietaanvragen, maar met een klacht kom je geen stap verder.’ </p>
<p>Uit wanhoop deed hij uiteindelijk alsof hij nieuw krediet aanvroeg. Binnen een paar dagen stond een adviseur bij hem op de stoep. De man vroeg hem naar de reden van de rentestijging. Het was de schuld van de kredietcrisis, kreeg hij te horen. Daardoor zouden ze moeilijk bij andere banken aan geld kunnen komen. Onzin, denkt de man. ‘De rente van mijn eerste hypotheek bij Fortis is de laatste tijd alleen maar gezakt.’</p>
<p><b>Straks misschien hun huis uit</b><br />Volgens advocaat Rob van Dijk leiden de praktijken van Afab tot veel schrijnende gevallen. ‘Mensen die krediet kregen voor het verbouwen van een woning zien door de oplopende rente hun maandlasten steeds verder stijgen. Sommigen moeten nu ieder dubbeltje omdraaien in de supermarkt, hun kinderen van de sportschool afhalen en straks misschien hun huis uit. Ze zakken steeds dieper in de ellende.’ De koopsompolissen, die de klanten bij het krediet of de hypotheek kregen aangesmeerd, zijn volgens hem bovendien niets waard. Zonder dat de klant het weet voldoet hij niet aan de voorwaarden voor een eventuele uitkering. Zo laat de adviseur bij arbeidsongeschiktheidsverzekeringen geen gezondheidsverklaring invullen. De klant die denkt voor uitkering door de verzekering in aanmerking te komen, vangt bot: sorry, maar het dossier is niet compleet, dus er wordt geen cent betaald.</p>
</p></div>
<div class="wpg-element paragraph">
<p>Om critici de wind uit de zeilen te nemen, claimde Afab alvast de domeinnamen afabclaim.nl, afabramp.nl en afableed.nl.</p>
</p></div>
<div class="wpg-element paragraph">
<p>Van Dijk probeert de gedupeerden individuele bijstand te verlenen, bijvoorbeeld met het indienen van hun klacht bij de financiële ombudsman. Voor het beginnen van een collectieve zaak tegen Afab heeft hij nog niet voldoende bewijs. Hij moet dan kunnen aantonen dat het misleiden van klanten concernbreed gedragen beleid is en voor alle producten geldt. En dat is lastig. Van Dijk: ‘Afab is een octopus met veel tentakels. Het is een bende aan formules en bedrijfjes.’ Wel heeft hij al enige tijd zijn pijlen gericht op dochteronderneming Quarré. Met zijn opgerichte stichting Woekerhypotheekclaim is hij bezig de onderneming voor de rechter te slepen voor het aansmeren van woekerpolissen.</p>
<p>Hij wil geen Pieter Lakeman zijn, benadrukt de advocaat. ‘Ik ben niet uit op een faillissement van Afab.’ Wel hoopt hij dat door het DSB-debacle ook over de praktijken van Afab reuring ontstaat in de media. ‘Dat zou leuk zijn.’ Want wie weet leidt dat tot een nieuwe toestroom van gedupeerden naar zijn kantoor. ‘Dan kan ik bij Afab op de bel drukken.’</p>
<p><b>Bezoek van de AFM</b><br />Ook de Autoriteit Financiële Markten houdt Afab nauw in het vizier. Dochteronderneming O&#038;B Finance kreeg afgelopen april nog een boete van zesduizend euro. De adviseurs van het ‘slavenschip’ (zie kader hieronder) hadden bij het verkopen van beleggingsverzekeringen onvoldoende informatie gevraagd over de financiële positie van de klanten. Een paar maanden later stonden onderzoekers van de financiële waakhond opnieuw in Rotterdam voor de deur. ‘Afab krijgt om de haverklap bezoek van de AFM,’ zegt de Uveco-medewerker. ‘Hier zijn ze vorig jaar ook geweest. Ze hebben het bedrijf zwaar op de korrel.’ AFM bevestigt dat er opnieuw een onderzoek loopt naar Afab. ‘Tegen beter weten in vertelde directeur Schouten de pers dat dat niet het geval was,’ zegt een woordvoerder. ‘Dat hebben wij tegengesproken.’ </p>
<p>Volgens de adviseur van Uveco is zijn werkgever ‘erg angstig’ om in een soortgelijk publiciteitsdrama als van DSB te belanden. Tijdens het interview belde hij even naar het bank­kantoor (Hollandse Disconto Voorschotbank) om precies na te gaan voor welk percentage van een hypotheek of krediet adviseurs hun klanten koopsompolissen moeten aanpraten. Dat blijkt tien procent te zijn. ‘Maar,’ zegt hij, ‘ik hoor net dat ze sinds gisteren zijn afgeschaft. Dus meneer Schouten voelt wel aan wat de gevolgen van het DSB-drama voor hem kunnen zijn.’ </p>
<p>Om critici de wind uit de zeilen te nemen, claimde Afab vorige week alvast de domeinnamen afabclaim.nl, afabramp.nl en afableed.nl op internet. Maar het advocatenkantoor Bartels, waarmee Rob van Dijk nauw samenwerkt, is de organisatie daarmee in ieder geval niet slim genoeg. Als reactie legde het kantoor snel de namen claimafab.nl, rampafab.nl en leedafab.nl vast.</p>
<p><i>Afab-directeur Maasbert Schouten was niet beschikbaar voor commentaar.</i></p>
</p></div>
<div class="wpg-element paragraaf-kader">
<h3>‘Kleine Scheringa’</h3>
<p>Niet voor niets wordt Maasbert Schouten ‘de kleine Scheringa’ genoemd. Zijn Afab werpt zich op als minstens zo’n betrouwbare redder in de financiële nood (‘U hoeft niet langer zelf alle aanbieders te vergelijken om een zeer goedkope hypotheek te vinden’) als DSB wilde zijn. DSB adverteerde met merken als Becam, Frisia, Postkrediet en Lenen.nl, het niet minder aanwezige Afab met merken als Xtensive, Uveco, Geldservice, Quarré, Rente Kortingscentrale, Hollandse Disconto Voorschotbank Sterck en Consumer Finance Services Nederland. Zowel DSB als Afab lieten zich terzijde staan door een leger fanatieke bellers om telefonisch klanten voor hun leningen en hypotheken te werven. Het Rotterdamse callcenter van Afab kreeg vanwege het straffe arbeidsregime de bijnaam ‘het slavenschip’.</p>
<p>De topmannen van beide concerns dragen het betaalde voetbal een warm hart toe. Hoofdsponsor Dirk Scheringa werd in april dit jaar nog rond­gesjouwd op de schouders van supporters van landskampioen AZ, terwijl de aanhang van het Arnhemse Vitesse geen kwaad woord wil horen over hun sportfilantroop Schouten. De twee eenvoudig gebleven selfmade miljonairs delen een provinciale achtergrond (Dirk komt uit West-Friesland, Maasbert uit Oost-Gelderland). Beiden droomden ervan om een beursgenoteerd bedrijf te leiden, maar dat kregen zelfs de invloedrijke kopstukken in hun Raad voor Commissarissen niet meer voor elkaar.</p>
<p>Scheringa zocht steun bij prominente VVD’ers (directiefuncties voor Gerrit Zalm en Frank de Grave, commissariaten voor Ed Nijpels en Robin Linschoten), Schouten bij commissarissen als PvdA’er Willem Vermeend (ex-minister van Sociale Zaken) en ex-Robeco-topman Jaap van Duijn. Vermeend, gevraagd om een reactie, zegt dat hij ‘al een tijdje’ geen commissaris bij Afab meer is. Na de val van DSB pleitte hij voor een parlementaire enquête naar het Nederlandse financiële stelsel. Dat ook de Afab-praktijken worden onderzocht, lijkt Vermeend uit­-stekend. ‘Geen enkel probleem, geen enkel probleem. De AFM kijkt overal naar.’ Vermeend staat nog wel genoemd als commissaris op de website van Afab.</p>
</p></div>


Rudie Kagie

Gerelateerd