De Kameroense politiek filosoof Achille Mbembe wordt alom geprezen om zijn boek Kritiek van de zwarte rede. Is dat wel terecht?

In interviews wist de politiek filosoof Achille Mbembe zich al goed van de sweeping statement te bedienen. In het tijdschrift Africa is a Country zei hij in november 2013 tegen interviewer Thomas M. Blaser dat Amerika een ‘stervend imperium’ was en Europa nog slechts een ‘provincie’ van de wereld. En Europa moest eindelijk eens in het reine komen met ‘its own mental illnesses, racism being the first of these.’ Naar aanleiding van het verschijnen van Kritiek van de zwarte rede, de Nederlandse vertaling van zijn boek Critique de la raison nègre, vroeg Bram Vermeulen in NRC van 11 december Mbembe wat hij van Europa dacht. Mbembe liet daarop een lange stilte vallen. Dat bleek een stilte voor de storm. ‘Ik zeg liever niets over Europa. Europa is moe, uitgeput, zelfvoldaan’, zei Mbembe dan toch. ‘Europa is niet bereid verantwoordelijkheid...