Aan boeken over de Verlichting is de laatste jaren geen gebrek. Toch vond oud-redacteur van The Economist Anthony Gottlieb het nodig er nog een aan toe te voegen.

Bij het laatste hoofdstuk aangekomen van Anthony Gottliebs De droom der Verlichting is de verwachting strak gespannen. Gottlieb zal daarin de vraag beantwoorden wat de Verlichting ‘eigenlijk voor ons gedaan’ heeft. Nu zullen we eindelijk weten hoe hij tegen de Verlichting aankijkt: de voorgaande hoofdstukken hadden daar weinig aanwijzingen voor gegeven. Dat begon zich te wreken. Wat wilde Gottlieb eigenlijk aantonen met de zeventiende en achttiende-eeuwse filosofen die hij behandelt? Hij had in de inleiding geschreven dat we niet moesten denken dat ze onze taal spreken en deel uitmaken van onze wereld. ‘Als we hun ideeën recht willen doen, moeten we pas op de plaats maken en in hun schoenen gaan staan.’

Gottlieb wil een tolk zijn, wil de ideeën van Descartes, Locke, Spinoza, Hobbes, Leibniz, Hume, Bayle en...