Diplomatie lijkt sterk op tuinieren: je moet elke dag onkruid wieden. Hillary Clinton was een goede tuinier

Hillary Clinton was de zevenenzestigste minister van Buitenlandse Zaken van de Verenigde Staten. Ze brak records. Vloog in vier jaar 1 miljoen kilometer tussen Was­hing­ton en 112 andere landen in de wereld, bij elkaar opgeteld 87 volle dagen boven de wolken. ‘There have been shorter wars than that,’ grapte de president van de Council on Foreign Relations ter gelegenheid van haar afscheidsspeech.

Welke problemen vond ik vier jaar geleden in mijn inbox? Met die vraag blikte Hillary terug. Antwoord: twee akelige oorlogen, de economie in een vrije val, de diplomatie in staat van verval en verguizing, oude bondgenootschappen krakend en schurend, en alom in de wereld twijfel over het leiderschap van de VS.

En hoe heeft ze het er vanaf gebracht?

Over de twee akelige oorlogen stelde niemand lastige vragen, het propagandaverhaal dat de VS ze onder Obama tot een goed...